Ik weet het: veel kan beter. Moet beter. En nogal wat kritiek op samenleving, politiek en regeringen raakt grond. Maar op oudjaar is het soms ook eens goed te kijken naar wat er van al die negatieve voorspellingen niet uitkwam. Wat we met andere woorden samen wel realiseerden.

Onze economie zette doemdenkers ondanks een oorlog, energie- en vluchtelingencrisis een neus. Nooit werden zoveel jobs gecreëerd in ons land. Nog nooit waren zoveel mensen aan de slag. Nooit hadden jongeren op de arbeidsmarkt zoveel keuze. Ik liep als student in de jaren ‘80 nog mee in de Jongerenmars voor werk, omdat er geen banen waren. De economie bleef groeien en ging niet in recessie. Er kwam geen massale golf van faillissementen. Nergens werd de koopkracht van de gewone mensen beter beschermd dan in ons land. En wie een klein inkomen uit arbeid heeft gaat het meest vooruit, onder meer door de jobbonus en de sociale akkoorden in de zorg. De armoedecijfers daalden zelfs voor het eerst significant.

Ook de liberale democratie was sterker dan verwacht. De Democraten wonnen tegen alle verwachting de midterms, terwijl men die steevast verliest. De trumpisten werden verslagen en de big man himself is op weg naar de uitgang. Macron versloeg opnieuw Le Pen.

Oekraïne hield niet alleen heldhaftig stand, maar vecht met succes terug. De EU en de NAVO staan vastberaden achter Zelensky. In ons land werden tienduizenden Oekraïense vluchtelingen opgevangen door gemeentebesturen en vrijwilligers. In tegenstelling tot bijvoorbeeld Nederland of Duitsland  kregen die mensen meer dan een brits in een groot sportcomplex. Die solidariteit - doemdenkers ten spijt - houdt nog altijd stand. En er is helemaal geen sprake van massaal misbruik bij mensen die vluchtelingen onderdak gaven in hun woning. 

In Iran vechten honderdduizenden met leeuwenmoed tegen een theocratie die ze verwerpen in naam van de vrijheid. Islamradicalen slagen er zelfs in eigen land niet in een geloofwaardig alternatief te zijn voor het liberalisme, haar individuele vrijheid en mensenrechten.

Europa heeft ons positief verrast. Eensgezind tegen Putin die ons niet uiteen kon spelen. We slaagden er razendsnel in om ons los te koppelen van zijn gas en olie. Wie had dat gedacht? Het licht valt niet uit! Integendeel: onze reserves zijn goed gevuld en we versnellen onze transitie naar energie-onafhankelijkheid en duurzaamheid in een nooit gezien tempo. En de NAVO wordt uitgebreid met Finland en Zweden.

We moeten veel meer doen voor het klimaat. Maar de spurt richting e-wagens, zonnepanelen en warmtepompen is ingezet. Vlaanderen zit toch op koers met zijn laadpaalinfrastructuur. Europa loopt voorop richting een koolstofneutrale maatschappij. En ook Biden kon tegen alle verwachtingen in een indrukwekkend pakket klimaatmaatregelen nemen.

We overwonnen de ergste epidemie sinds de Spaanse griep. We heroverden onze vrijheid. Dankzij vrije ondernemingen en onderzoeksinstellingen hadden we binnen het jaar een vaccin. In de jaren ‘90 had dat op basis van onze kennis toen snel vele jaren geduurd. Die vaccins worden in ons klein landje gemaakt voor de hele wereld. We lieten ons massaal vaccineren, alle complot-idioten ten spijt. En duizenden vrijwilligers maakten deze vaccinatiecampagne tot een internationaal succes, met één van hoogste vaccinatiegraden ter wereld.  China - die toeterde over de slagkracht van autocratieën, zitten met middelmatige vaccins, lage vaccinatiegraad en een ook daar luider klinkende roep om vrijheid in moeilijke papieren. Ook op andere vlakken zorgt onderzoek in het westen voor doorbraken in onder meer Alzheimer.

Onze sporters scheerden hoge toppen. Inzake festivals zijn we wereldtop. Onze filmindustrie deed het nooit zo goed.

Dit wat opstandig-positieve gevoel overviel mij gisteren. Het is oorlog op ons continent. We hebben drie jaar Corona achter de rug. Maar kijk eens: straten overvol. Parkings te klein. Winkels die uitpuilen. Geen plaats meer in cafés en restaurants. Overal kerstlichtjes. Het overgrote deel van de mensen zijn vriendelijk, ontspannen. Ja, er is veel werk, veel kan beter, over nogal wat kunnen we sakkeren, en er is veel onzekerheid. Maar is die er niet altijd? En er is ook vooruitgang, hoop, optimisme mogelijk. Misschien moeten wij wat meer durven zeggen dat het glas halfvol is.

Ik wens u allen een gelukkig, vredevol en optimistisch 2023.