Nieuws

Geachte gouverneurs, geachte burgemeesters,

Sedert de drieste inval door Rusland in Oekraïne worden we geconfronteerd met een grootschalige oorlog aan onze grenzen. Een oorlog in Europa. Een oorlog die onvermijdelijk tot grote stromen van vluchtelingen zal leiden. Oekraïense burgers zullen binnen de Europese Unie visumvrij kunnen reizen, en de afstand van Brussel tot Kiev is kleiner dan die van Brussel tot Athene. Niemand kan voorspellen hoeveel vluchtelingen op welk moment precies naar hier zullen komen, maar prognoses wijzen uit dat we al vanaf volgende week grote groepen mensen kunnen verwachten.

Vlaanderen wil een plek zijn waar oorlogsvluchtelingen uit Oekraïne warm opgevangen worden. Onze steden en gemeenten hebben zich in het verleden steeds solidair getoond, wanneer we met dergelijke uitdagingen te kampen hadden. We zijn ervan overtuigd dat we ook in deze crisis op jullie zullen kunnen rekenen.

De nieuwe vluchtelingenstroom zal evenwel anders verlopen dan we gewend zijn. Naar alle waarschijnlijkheid zal op Europees niveau het mechanisme van "tijdelijke bescherming" worden geactiveerd. Dat geeft aan Oekraïense vluchtelingen per direct een legaal verblijfsrecht, met de daaraan verbonden rechten en plichten. Dit betekent dat zij de asiel- en opvangprocedure in principe kunnen overslaan en rechtstreeks doorstromen naar onze samenleving, naar onze steden en gemeenten.

Dat stelt ons voor grote uitdagingen, in  eerste instantie op vlak van huisvesting. Overal in Vlaanderen zien we vandaag al warme tekenen van solidariteit en spontane hulp. Maar dat zal jammer genoeg niet volstaan. We kunnen van onze burgers niet verwachten dat zij alle Oekraïense vluchtelingen een duurzame verblijfsoplossing aanbieden. Het is ook noodzakelijk om samen met de lokale besturen te voorzien in een collectieve opvang. Er is nood aan een snel, duurzaam en gestructureerd aanbod. Het zal dikwijls gaan om kwetsbare mensen, vooral vrouwen met kinderen, die behoefte hebben aan begeleiding en omkadering.

Naast het kleinschaliger aanbod, willen we u graag verzoeken om het mogelijke aanbod aan grootschalige voorzieningen en locaties alvast voor uw gemeente in kaart te brengen.

Aanstaande zaterdag om 10.00u zal de Vlaamse Overheid een webinar organiseren, waarop Minister-President Jan Jambon en de bevoegde ministers Bart Somers (lokale besturen) en Matthias Diependaele (wonen) meer toelichting geven over de ondersteuning die Vlaanderen aan de lokale besturen biedt. Daar zullen ook bijkomende richtlijnen worden gegeven. U zal een uitnodiging voor dit digitale webinar ontvangen.  

Na de coronacrisis staan de lokale besturen opnieuw voor een belangrijke opdracht. We beseffen dat het opnieuw geen gemakkelijke periode zal worden. Maar net zoals tijdens de coronacrisis zullen we opnieuw beroep moeten doen op de slagkracht van de lokale besturen. Een Europees land is in oorlog. Oekraïners vechten voor hun leven. Vechten voor hun land. Voor hun vrijheid. Voor ónze vrijheid. Het minste wat wij voor hen kunnen doen, is werk maken van een warme ontvangst voor zij die noodgedwongen op de vlucht zijn.

Jan Jambon - Bart Somers - Matthias Diependaele