Nieuws

In het Vlaams regeerakkoord werd afgesproken om tegen 2023 uit Unia te stappen. “Dat kwam er niet op onze vraag”, klinkt het bij Vlaams minister van Samenleven Bart Somers, “maar het was voor ons wel een voorwaarde dat er een nieuw Vlaams Mensenrechteninstituut kwam dat slagvaardiger was én beter in staat was om discriminatie tegen te gaan. De mensenrechten van de Vlaming zullen beter beschermd zijn dan in het verleden.”

De lat wordt niet lager, maar hoger gelegd. Zo gaat de Vlaamse regering voor een internationale A-ranking, terwijl Unia slechts een B-status heeft. Er komt één loket waar de burger terecht kan voor álle mensenrechten en alle vormen van discriminatie, terwijl Unia bijvoorbeeld niet bevoegd was voor discriminatie op vlak van gender. Ook het budget vanuit Vlaanderen wordt vervijfvoudigd en gaat richting een jaarlijks bedrag van 5 miljoen euro.

Bemiddelen, geschillenkamer, rechtbank

In situaties waar er mogelijks sprake is van discriminatie zal het VMRI eerst proberen bemiddelen. Wanneer bemiddeling niet lukt, is er de onafhankelijke geschillenkamer. Deze onafhankelijke geschillenkamer bestaat uit experten en mensenrechtenspecialisten.

Samenleven Bart Somers:  “Vorig jaar stapte Unia slechts vier keer naar de rechtbank. In Nederland pakken ze het anders aan. Als bemiddeling niet lukt, doet een onafhankelijke geschillenkamer een uitspraak over de zaak. Vorig jaar ging het om 156 zaken en in 88% van de gevallen werd de uitspraak gevolgd en staan slachtoffers niet langer in de kou als bemiddeling niet lukt. Zo gaan we het in Vlaanderen ook aanpakken.”

De opmerking van de oppositie was echter dat het VMRI machteloos zou staan in de situaties waar de uitspraak van de geschillenkamer niet werd gevolgd als het VMRI niet naar de rechtbank zou kunnen stappen. De Vlaamse regering verduidelijkt nu dat het VMRI weldegelijk naar de rechtbank kan stappen. De Raad van State bevestigt in haar laatste advies dat het stand still-principe gerespecteerd wordt, namelijk dat er geen achteruitgang is van de bescherming van de rechten van de burgers.

Kinderrechtencommissariaat blijft apart orgaan

De oprichting van het VMRI zorgt voor de inkapseling van de Genderkamer, maar er werd bewust gekozen om het Kinderrechtencommissariaat apart te houden. Bart Somers: “Vanaf het begin hebben we gezegd dat we niet dogmatisch mochten omgaan met de inkapseling van andere sectorale instellingen. Uit een studie die er op onze vraag kwam, bleek nogmaals dat de bescherming van kinderrechten iets zeer specifiek is en dat een apart orgaan wenselijk is. Het Kinderrechtencommissariaat blijft een apart orgaan.”