Afgelopen jaar was er sprake van 119 meldingen van onregelmatigheden bij gemeentebesturen en de Vlaamse overheid. Dat blijkt uit het jaarverslag van Audit Vlaanderen. 86 van de meldingen gingen over mogelijke onregelmatigheden bij lokale besturen. In één op de vier gevallen start Audit Vlaanderen daarbij ook effectief een forensische audit op.
De meldingen kunnen gaan over financiële onregelmatigheden (bv. fraude of diefstal), over onregelmatigheden met betrekking tot overheidsopdrachten (bv. gunningen in ruil voor financiële voordelen), over personeelsbeheer (bv. onregelmatige promoties of aanwervingen), of over ruimtelijke ordening, waarbij ambtenaren of mandatarissen met voorkennis zouden handelen om financiële voordelen te bekomen bij het verkopen van vastgoed.
Vlaams Minister Bart Somers: “Van bestuurders en ambtenaren, die met belastinggeld werken, wordt onberispelijk gedrag verwacht. De stijgende naamsbekendheid van Audit Vlaanderen is dan ook een goede zaak. Burgers zijn daardoor steeds beter in staat hun lokaal bestuur te controleren. Dat leidt automatisch tot meer hygiëne. Daarom is het belangrijk dat Audit Vlaanderen over voldoende capaciteit beschikt om alle ontvangen meldingen binnen een redelijke termijn af te handelen. Ik zal dan ook met hen in gesprek gaan om te bekijken hoe we hen kunnen versterken.”
Deontologische commissie
De bedoeling moet echter in de eerste plaats natuurlijk zijn om te voorkomen dat mogelijke fraude zich überhaupt afspeelt. Eén op de drie lokale besturen geven alvast het voorbeeld met de installatie van een deontologische commissie. Vlaams Minister Bart Somers wil nu bekijken om dit instrument in alle steden en gemeente te verankeren.
Vlaams Minister Bart Somers: “Deontologie blijft in de eerste plaats natuurlijk altijd een verantwoordelijkheid van onze lokale democratie. De beste garantie daarop is door in de werking van het lokale bestuur een automatische deontologische reflex in te bouwen. Een deontologische commissie helpt om sneller in actie te komen bij concrete cases, maar voorkomt ook eenvoudigweg veel meer gevallen van fraude. Hoe lokale besturen zo een deontologische commissie invullen, kunnen ze bovendien helemaal bepalen. Zo kunnen ze bijvoorbeeld zelf bepalen wie er in de commissie zetelt. Dat kunnen uiteraard gemeenteraadsleden zijn, maar net zo goed burgers, die de deontologie van mandatarissen beoordelen. En nu al bestaan er voorbeelden, zoals in de gemeente Nijlen, waar zelfs externe experten deontologie deel uitmaken van deze commissie.”