Nieuws

Elk jaar licht Belfius de financiën van onze lokale besturen door. Na het afgelopen jaar werd daar logischerwijs met de nodige aandacht en zorgen naar uitgekeken. Maar wat blijkt? Onze steden en gemeenten hebben hun financiën voorlopig goed op orde. Daar zijn twee verklaringen voor. Ten eerste heeft de Vlaamse regering het budget van de lokale besturen sterk verhoogd. Vlaams minister van Binnenlands Bestuur Bart Somers: “In het regeerakkoord spraken we af om het budget van de lokale besturen deze legislatuur te verhogen van 15 miljard naar 20 miljard. De coronacrisis heeft dit nog versterkt, want als we de lokale besturen opriepen om extra verantwoordelijkheden op zich te nemen ging dit vaak gepaard met extra middelen. Denk aan het organiseren van de vaccinatiecentra of de zomerscholen. Deze Vlaamse regering ziet de lokale besturen als haar eerste partner.”

Ten tweede, en nog veel belangrijker, is dat onze steden en gemeenten de afgelopen jaren als een goede huisvader met hun financiën zijn omgesprongen. Dat gaf de lokale besturen de nodige buffer om hun inwoners en handelaars tijdens deze crisis te ondersteunen. Denk bijvoorbeeld maar aan het opvangen van inwoners die plots in de armoede dreigen terecht te komen of het tijdelijk schrappen van terrasbelastingen of belastingen voor toeristische logies.

Waakzaam blijven

Omwille van deze twee redenen blijkt uit de studie van Belfius dat de steden en gemeenten geen financiële kater zullen overhouden aan deze coronacrisis. “De eerste cijfers zijn hoopvol en positief, maar toch moeten we waakzaam blijven. We mogen niet blind zijn voor de onzekerheden die deze coronacrisis met zich meebrengt, ook voor de lokale besturen. Het is nog niet helemaal duidelijk wat de gevolgen gaan zijn voor de economische groei. Bovendien is er ook onzekerheid over de ontvangsten van sommige dividenden die onder druk staan, wat potentieel een rechtstreekse impact kan hebben op de inkomsten van lokale besturen. Samen met de Vlaamse regering moeten we hier aandachtig voor zijn. Als het goed gaat met onze lokale besturen, dan gaat het goed met Vlaanderen.”

Aan de ambitie van de lokale besturen zal het alvast niet liggen. Uit de meerjarenplannen blijkt dat ze van plan zijn om voor de periode 2020-2025 2,5 miljard extra uit te geven dan oorspronkelijk gepland. Goed voor een totaal investeringsbedrag van 17 miljard euro of maar liefst 35% van alle overheidsinvesteringen.   Uit het rapport van Belfius blijkt dat steden en gemeenten inzetten op thema’s die ook in het Vlaamse relanceplan naar voor worden geschoven zoals digitalisering, mobiliteit of klimaat.

Minister van Binnenlands Bestuur Bart Somers: “Lokale besturen worden het bestuursniveau van de 21ste eeuw. Ze hebben ons rechtgehouden tijdens de crisis en na de crisis zullen ze verantwoordelijk zijn voor 35% van de overheidsinvesteringen. Vanuit Vlaanderen versterken we dit met extra middelen en extra bevoegdheden. Een aanzienlijke hap uit het Vlaamse relanceplan gaat naar lokale projecten via cofinanciering. Denk bijvoorbeeld maar aan de aanleg van fietspaden, waarbij de Vlaamse overheid één euro bijlegt voor elke twee euro die een lokaal bestuur zelf investeert. Op die manier worden de publieke relancemiddelen zo efficiënt mogelijk ingezet. Niemand kent Vlaanderen beter dan de lokale besturen. Zij weten het best waar investeringen nodig zijn en zullen renderen.”